होम आइसोलेसनमा बस्नु भएका संक्रमितहरुलाई अनुरोध

होम आइसोलेसनमा बस्नु भएका संक्रमितहरुलाई अनुरोध - डा. रवीन्द्रपाण्डे  

१. थर्ममिटरबाट तापक्रम नापिरहनुहोला | ९८ – ९९ फरेनहाइटसम्म व्यक्ति अनुसार नर्मल तापक्रम हो | १०० पुग्यो भने पारासिटामोल खानुहोला | शरीर दुखेमा / टाउको दुखेमा पनि पारासिटामोल खान सकिन्छ |

२. पल्स अक्सिमिटरबाट अक्सिजनको स्तर नापिरहनुहोला | यदि ९४ भन्दा तल गयो भने घोप्टो परेर सुत्नुहोला | यसलाई प्रोन पोजिसन भनिन्छ | पेटमा २ वटा सिरानी, टाउकोमा एउटा सिरानी र खुट्टाको गोलिगाँठानेर एउटा सिरानी राखेर पेटको बलमा सुत्नुहोला | यसले फोक्सोको क्षमता बढाउछ | यसलाई प्राकृतिक भेन्टिलेटर पनि भनिन्छ |

३. भिटामिन सी २ पटक, जिंक २ पटक, भिटामिन डी हप्ताको १ पटक खानुहोला | आबश्यकता अनुसार पारासिटामोल, कफ सिरप / ट्याब्लेट खान सकिन्छ |

४. अक्सिजनको मात्रा ९४ भन्दा कम भएमा, ज्वरो आइरहेमा वा खोकी लागिरहेमा, सास फेर्न गाह्रो भएमा वा अन्य गाह्रो भएमा घरमा नबस्नुहोला | यो नयाँ भेरिएन्टले अचानक कोभिड निमोनिया गराउँछ | तसर्थ नजिकको कोभिड अस्पतालमा गएर चिकित्सकसंग जांच गराउनुहोला | छातीको एक्स रे वा सिटि स्क्यान गरेर फोक्सोको अवस्था अनुसार चिकित्सकको सिफारिसमा औषधि ( एन्टिभाइरल / एन्टिबायोटिक ) खानुपर्ने हुन्छ | कोभिड निमोनिया भएमा अस्पताल भर्ना हुनुपर्छ |

५. जांच नगरी घरमा अक्सिजन दिएर नबस्नुहोला | अक्सिजनले रोग निको गर्दैन | चिकित्सकको सिफारिस अनुसारको औषधिले मात्र निमोनिया वा अन्य अवस्था ठिक हुन्छ | अक्सिजन उपचार हैन | धेरै व्यक्तिले घरमै अक्सिजन दिएर फोक्सो ड्यामेज भएको अवस्था पनि छ |

६. एक रातमै अवस्था क्रिटिकल हुनसक्छ | तसर्थ गाह्रो भएमा भोलि अस्पताल जान्छु नभन्नुहोला | अस्पताल प्याक भएपनि त्यहाँ तपाइंले कुनै न् कुनै उपचार पाउनुहुन्छ |

७. अप्रमाणित औषधि सेवन गरेर वा अन्य संक्रमितलाई निको भएको औषधि खाएर समय एबम स्वास्थ्य नष्ट नगर्नुहोला | प्रतिरोध क्षमता रातारात वृद्धि हुँदैन | यो लामो प्रक्रियाबाट मात्र वृद्धि हुन्छ |

८. मरिच, बेसार,अदुवा, ज्वानो, दालचिनी, तुलसी, गुर्जो, जेठिमधु, पिपला, कागतीको रस राखेको चिया पटकपटक खानुहोला |

९. घरमा एकजना संक्रमित भएमा सबैको परीक्षण गराउनुहोला | यसपटकको प्रजाति निकै संक्रामक छ |

१०. घरको खानाको अतिरिक्त फलफूल, दुध, गेडागुडी, अण्डा, सुप आदि प्रशस्त खानुहोला |

११. पानीको बाफ लिंदा आराम हुन्छ |

१२. रक्सी, चुरोट तथा धेरै गुलियो पदार्थ / कोल्ड ड्रिंक्स सेवन नगर्नुहोला |

१३. हल्का ब्यायाम, पर्याप्त निद्रा तथा बिहान घाम ताप्ने गर्नुहोला |

१४. आफ्नो मानसिक अवस्थालाई सुदृढ एबम सबल राखुहोला | नआत्तिनुहोला |

१५. दिनमा १ /२ पटक मात्र समाचार हेर्नुहोला | सामाजिक संजाल नहेर्नुहोला | अनधिकृत समाचारले तनाव बढाउँछ |

१६. गाह्रो भएमा १०२ नम्बरमा फोन गरेर एम्बुलेन्स मगाउनुहोला, उपचारको लागि कोभिड हटलाइन ११३३,९८५१२५५४३८ र ९८५१२५५८३७ मा फोन गरेर उपचारको जानकारी लिनुहोला |

अहिले सम्मकै उत्कृस्ट कमेडी

आज बाट थप जिम्मेवारी

 -जनकमान डंगोल ।

२०४१ साल पौष १६ गते नेपाल प्रहरीमा भर्ना भै १९ बर्ष ३ महिना ७ दिन अनवरतरुपमा सेवा गरे पछी बाध्यताले गर्दा नोकरी राजिनामा दिई पेन्सनमा निस्केको थिएँ ।

ईमान बेचेर धन कमाउने जाँगर कहिले पनि चलेन । यदि चलेको भए त्यति लामो समय प्रहरी सेवामा जीवन बिताउँदा धन दौलत पक्कै पनि जोडिन्थ्यो होला ।

नोकरी छाडे पछी झन्डै १० वर्ष सात समुन्द्र पारीको बिदेस मलेसियामा सुरक्षा पेशामा लागियो । राम्रै सेवा सुबिधा पाएको कारणले गर्दा जीवन जिउंन सजिलै भएकै छ ।

मलेसियाको १० बर्षे बसाईमा उल्लेखनीय सिकाई भनेको ब्लग तथा स्तम्भ लेखन पनि हो । त्यहि कलाले गर्दा आज सबै संग चिनापर्ची हुने मौका पनि पाएको छु ।

नेपाल प्रहरीको आफ्नै गौरबमय ईतिहास छ । पूर्व प्रहरी संगठनमा आबद्ध भए पछी सहसचिवको भूमिका निभाउंदै आएको थिए तर मलाई कार्य समितिले थप जिम्मेवारी प्रदान गरेको हुँदा खुसि पनि लागेको छ ।

मकवानपुर जिल्लाको पूर्व प्रहरी संगठनलाई अझ मजबुद  बनाउने दृढ संकल्प गर्दै मैले पाएको जिम्मेवारीमा बधाई दिनु हुने सबैमा हार्दिक आभार ब्यक्त गर्दै धन्यवाद प्रकट गर्दछु ।

जय नेपाल ।

२०७७ फाल्गुण ०१ गते ।

बज्रकिलय ... एक जानकारी

- मोहन लामा रुम्बा 

७ औं शताब्दीमा उपत्यकामा खडेरी परेर जलधार तलाउ अन्न बाली सबै सुकेर जान थालेपछि दक्षिण कालीमा तान्त्रिक तपस्या गरेर बसिरहनु भएको पद्म सम्भव(गुरु रेम्पुर्छे) कहाँ कुनै उपाय लगाएर यो संकट बाट पार पाउन गुहार लगाउन गएपछि उहाँले नालन्दा विश्वविद्यालय बाट बज्रकिलायको ग्रन्थ दोर्जे फुर्बा (རྡོ་རྗེ་ཕུར་པ།) मगाउनु भयो। "बज्र" अर्थात् इन्द्रदेव भगवानको हतियार। इन्द्रदेव लाई हामी बर्षाको देवताको रुपमा मान्छौं इन्द्रदेव लाई महादेवको भक्त ऋषि दधिचीले आफ्नो मेरुदण्ड दिएर त्यही मेरुदण्ड लाई भगवान इन्द्रदेवले दुष्ट हरुलाई विनाश गर्न बनाएको हतियार नै "बज्र" हो त्यसैले आकाशमा चट्याङ अथवा बिजुली चम्किनु लाई बज्रको रुपमा अर्थात् इन्द्रदेवको हतियारको रूपमा लिइन्छ, यही शक्तिशाली ग्रन्थ नालन्दा विश्वविद्यालय बाट नेपाल ल्याउन साथ मुसलधारे वर्षा भयो, चारैतिर हरियाली छायो अनिकाल हटेर सहकाल आयो विभिन्न रोगव्याधी हटेर गयो भन्ने कथामा उल्लेख छ।

बज्रकिलयमा बज्र सङ्गै धारिलो छुरी जस्तै किला/किलय हुन्छ। जसलाई लामाले फुर्बा अथवा फुर्पा भन्ने गरिन्छ नेवार बौद्ध समुदायले भैरवकिलय भन्ने पनि गरिन्छ यो बज्रकिलाय तिब्बती बौद्ध परम्परा भित्र न्यिङमा सम्प्रदायको ८ वटा बज्र हेरुका स्टदेव मध्ये एउटा देवता हो।

प्रायः तान्त्रिक पुजा अन्तर्गत बज्रकिलयको पुजा आउँछ बज्रकिलय धेरै आकारमा बनाएको हुन्छ यो कपाली अर्थात मान्छेको (खप्पर) सङ्ग सङ्गै प्रयोगमा ल्याएर तान्त्रिक अनुष्ठान हुन्छ। बज्र किलाय (बज्रकार्तिका) मान्छेमा हुने भय, लालच, मोह,अज्ञानता, घृणा आदिलाई नाश गर्ने, जुन स्वभाव प्रवृत्तिलाई प्रतिकात्मक दानवको रुपमा लिएको हुन्छ र ती दानवहरु लाई नाश गर्दा तिनको रगत भनेको रक्तविज हो त्यो रगत जमिनमा खस्नु भनेको पुनः मानव समुदायमा लालच, मोह, भय, अज्ञानता, घृणा आदिको बिउ उम्रनु फैलिनु हो त्यसैले ती दानवको बध गर्दा रगत जमिनमा नपरोस् भनेर प्रज्ञाको रूपमा कपाल (खप्पर) पनि बज्रकिलाय हतियारको साथमा अर्को हातमा बोकेको हुन्छ, बज्रकिलायको साधना गर्दा लामाले "ॐ बज्र किलीकिलय सर्व बिघन हुङ फेट" भन्दै जप गर्ने गरिन्छ। यो मन्त्र जप गर्नाले सर्व विघ्न वाधा अकाल मृत्यु दशा ग्रह हट्छ भन्ने विश्वास गरिन्छ।

जय सनातन !!

फुटको राजनीति बिदेसीलाई फाईदा

-जनकमान डङ्गोल 

जहानिया राणा शासन बिरुद्द विद्रोहको झिल्को नेपालमा नै उठेको थियो । दक्षिणका शासकहरुले गिद्धे दृष्ठी लगाएर आफ्नै देशमा नेपालको तत्कालिन शासक बिरुद्द ईन्कलाब घन्काउन आफ्नै देशमा आश्रय दिए । कांग्रेस तथा कम्युनिस्ट नामको दुवै पार्टीको जन्म भारतमा नै भएको हो । ईतिहास साक्षी प्रमाण बनेर उभिएको छ ।

आफ्नो फाईदाको लागि जस्तो सुकै घटिया हर्कत गर्न छिमेकीहरु पछी पर्दैनन । आफैले मलजल गरेर हुर्काएको बिरुवा जोगाउने ईच्छा र चाहना राख्थे भने २०१७ सालमा प्रजातन्त्रको घांटी पक्कै पनि निमोठीन दिन्थेनन । आफ्नो फाईदाको लागी मात्र कांग्रेसलाई प्रयोग गरेका हुन भनेर ठोकुवाको साथ भन्न सकिन्छ ।

२०१७ सालमा जन्मेको पंचायतबाट आफ्नो फाईदा हुने नदेखे पछी कांग्रेस देखि कम्युनिस्ट पार्टीका नेताहरुलाई पुन: आफ्नो देशमा आश्रय दिएर नेपालको शान्ति र बिकास खल्बल्याउन २०२८ साल देखि सुरु गराएकै हुन । २०२८ सालमा पूर्वी नेपालमा सुरु भएको सामन्तीको नाउँमा कम्युनिस्ट पार्टीले मच्चाएको हत्या र हिँसा अनि २०३३ सालमा २००७ सालकै नक्कल गर्दै कांग्रेसको जिल्ला कब्जाको योजना उदाहरण हुन ।

२०३६ सालमा नेपालमा निर्दलीय पंचायती ब्यबस्था कि बहुदलीय प्रजातन्त्र भनेर रोज्ने भनेर जनमत संग्रह गराईयो । आधिकारिरुपले पंचायती ब्यबस्था बिजयी भएको घोषणा गरियो । नेपाली कांग्रेसको संस्थापक नेता स्व.बि.पी कोईरालाले जनताको मत भन्दा ठुलो अरु केहि हुन्न भन्दै पराजयलाई स्विकार्नु भयो र नेपालमा दोश्रो पटक प्रजातन्त्रको स्थापना हुन सकेन ।

२०३६ सालको जनमत संग्रह गराउने जिम्मा तत्कालिन प्रधानमन्त्री स्व.सुर्य बहादुर थापाको जिम्मामा थियो । स्व.थापा पनि नेपाली कांग्रेसका उत्पादन हुनुहुन्थ्यो । चाहेको भए मातृ पार्टीको मागलाई पुरा गर्ने ह्याउ राख्ने स्व. थापाले बहुदल नरोजेर किन निरंकुस भनिएको पंचायती ब्यबस्थानै रोजे त्यो समय बुझ्न नसकिने कुरा थियो ।

२०३६ सालको जनमत संग्रहले चम्केका स्व. थापालाई टक्कर दिन सुदुर पश्चिमबाट लोकेन्द्र बहादुर चन्दको उदय भयो ।  झट्ट हेर्दा नेपालमा भन्ने गरिएको एकदलीय निरंकुस पंचायती शासन ब्यबस्था भए पनि जनताले जिताएका पंचायती माननीयहरु स्व.थापा र चन्द गुट गरेर दुई खेमामा बाडिएको थियो र नेपालको राजनीतिमा गुटबन्दी को जन्म २००७ साल भन्दा अगाडिनै भै सकेको थियो । कांग्रेस पार्टीका दुई गुट उदाहरण हुन ।

पंचायतमा थापा र चन्द गुटको शक्ति संघर्षबाट फाईदा उठाउदै नेपालमा रामराजा प्रसाद शिंह र खेमराज मायालु भट्ट मिलेर मच्चाएको बमकाण्ड पनि छिमेकीले आफ्नो फाईदाको लागी रचाएको थियो । जनताले बहुदललाई नभएर निर्दलीय शासन ब्यबस्थालाई मत दिएको हो भनेर संस्थापक नेताले स्वीकारे पछी पनि नेपाली कांग्रेसले बिभिन्न किसिमको आन्दोलन गर्न भने छाडेको थिएन । यदि जनमतको कदर गर्थे भने ८ बर्ष नपुग्दै बामपन्थी संग मिलेर देसमा आन्दोलनको आगो सल्काउदैन थिए । बामपन्थी संगको घांटी जोड़ाई कति सम्मको अफापकारी हुने रैछ अहिले आएर कांग्रेसी नेताहरुले पक्कै पनि बुझेको हुनु पर्दछ ।

२०४६ साल पछी चम्केको काँग्रेसले २०४८ सालको आम निर्वाचनमा बहुमत ल्याएर सरकार बनायो । सरकार बनेको ३ वर्षा नपुग्दै आफ्नै पार्टीका नेताहरु छत्तीसे र चौहत्तरे नामका दुई गुटमा विभाजन भएको कारणले गर्दा बहुमतको पार्टीले मध्यावधि निर्वाचनको घोषणा गरेको पनि देखिएकै हो ।

पंचायती शासनमा नै दुई खेमा भएको थापा र चन्द गुटले २०४६ साल पछी रास्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी नाम राखेर नाम एकै तर कोस्ट भित्र थापा र चन्द चुनाव चिन्ह गाई र हलोको स्थापना गरे । दुई अलग पार्टीले बहुदलीय राजनीतिमा पकड जमाउन नसके पछी एकीकरण गरे । नतिजा छि भन्ने खालको थिएन । प्रजातन्त्र स्थापना भएको ५ बर्ष नपुग्दै दुवै महापन्च अर्थात् पंचायतकालका हस्ती तथा पुर्व प्रधानमन्त्रिहरु स्व.सुर्य बहादुर थापा देखि लोकेन्द्र बहादुर चन्दले प्रधानमन्त्रिको कुर्चिमा बस्ने मौका जुर्नु भनेको एकताको नै बल हो भन्ने सन्देस थियो भने कांग्रेस पार्टी फुट्दा घाटा कसलाई हुने रैछ भन्ने आर्को उदाहरण पनि थियो ।

कम्युनिस्टहरु जुटन जान्दैनन । आफ्नो बिचार लागु भएन वा लादन सकिएन भने छुट्टै गुट बनाउन पछी पर्दैनन । जुटेको कम्युनिस्ट पार्टी एमाले आठ बर्ष नपुग्दै माले र एमाले बन्न पुग्यो । एमालेले केहि समय चम्कियेर हत्या र हिंशाको बाटो अंगालेर शासन सत्तामा आएको माओबादी संग लगन गाँठो कस्न पुग्यो । माले नाम मात्रको पार्टी बन्न पुगेको छ ।

कम्युनिस्टहरु जुटन जान्दैनन । यदि जानेका हुन्थे भने जुटेर देशकै एक मात्र ठुलो बनेको ने.क.पा पार्टी अहिलेको वर्तमान परिस्थितिमा फुटको संघारमा पुग्दैन थियो ।  

२०६४ सालको कथित जन-आन्दोलन पछी नेपालमा राजतन्त्रको अन्त्य भएको घोषणा गरियो ।  बामपन्थी संग कुम जोडेर नेपाली कांग्रेसको नेता स्व.गिरिजा प्रसाद कोईराला र तिनका प्यादाहरुले गरेको यो दुत्सित कार्यले सिंगो पार्टी एकदिन धरासायी हुन्छ भन्ने सोचेनन ।  संस्थापक नेताहरु स्व.बि.पी., गणेशमान, भटराई देखि महेन्द्र नारायण निधिहरु आज बाचिरहेका भए यो दुर्दिन देख्नु पर्दैन थियो ।  कम्युनिस्ट भनेको गणतन्त्रको ठेकेदार हो र नेपालमा कम्युनिस्ट शासन हुनुहुन्न भनेर स्व.बि.पी ले पटक पटक भन्नु भएको पनि हो र नेपालमा राजा सहितको प्रजातन्त्र चाहिन्छ भन्ने आफ्नै दाज्युको भनाईलाई हठी नेता स्व.गिरिजाले कुल्चेर  बामपन्थी संगको लगनगाँठो जोड्दा आजको दिनमा नेपाली कांग्रेसको स्थिति रा.प्र.पा पार्टीको हैसियतमा पुगेको छ ।

नेपालको राजनीतिमा स्व.सुर्य बहादुर थापाले आफु बाचुन्जेल सकुनिको भूमिका निर्वाह गरे । बडो दुखले एकीकरण भएको पार्टीमा अभिभावकको भूमिका लिनु छाडेर छुट्टै जनशक्ति पार्टीको स्थापना गरेर अरुलाई पनि पार्टीमा बिद्रोह गर्न सिकाए । नतिजा एक भएको पार्टी तिन हुन पुग्यो । सिगो पार्टी थापा, चन्द, राणा खेमा हुँदै पछी लोहनी देखि लावती खेमामा बाडिन पुग्यो । नपरे सम्म चेतिदैन । यहि किसिमले चल्यो भने पार्टीको अस्तित्व मेटिन सक्छ भन्ने चेत पलाएर होला अहिले पूर्व पन्चहरु एक जुट भएर  पार्टी एकीकरण गरेका छन । जुट्नु भनेको राम्रै हो ।

बामपन्थीहरु आंधी जस्तो आउछन र तुफान मच्चायेर जान्छन । संसारमा देखिएको यहि नै हो । नेपालमा बामपन्थी छैनन भनेर पनि भन्ने गरिएको छ तर आर्काको ट्रेडमार्क बोकेर राजनीति गर्न लाज मान्दैनन । हँसिया हथौडा चिन्ह देखि मार्क्स, लेनिन हुँदै माओ नेपाली पहिचान पनि हैन । बिदेसी बाद र संस्कृति अंगाल्दा भोलि नेपाल र नेपाली रहन्छ कि रहदैन भनेर कम्युनिस्टहरुको दस्ताबेजमा पक्कै पनि लेखिएको छैन ।

पश्चिमाहरू धुर्त छन । उचाल्न र पछार्नमा पनि माहिर छन । जाति देखि धर्मको नाउँमा जनता लडाउन खप्पिस छन । २०४६ साल पछी नेपालको मौलिक संस्कृति मास्न र ईसाई धर्म फैलाउन कुन कुन पार्टीलाई हातमा लिए र त्यसको नतिजाले देस आज कुन स्थितिमा पुगेको छ भन्ने दिब्यज्ञान कांग्रेस कम्युनिस्ट देखि पुर्व पन्च लगाएतका प्राय सबै पार्टीहरुले पाएका छन ।

भोलिका दिनमा फुटेर हैन जुटेर अगाडी बढ्नु पर्छ भने त्यसको लागी अब खुल्ला मैदानमा युवाहरुलाई उतारेर बृद्ध नेताहरुले अभिभावकको भूमिका निभाउन सक्नु पर्छ । यदि त्यसो नगरेर कांग्रेसका स्व.गिरिजा देखि सुसिल कोईराला, कम्युनिस्टका स्व.मन मोहन, सी.पी, बिजुक्छे, देखि अहिलेका प्रचण्ड, ओली जस्ता नेताहरुले बाचुन्जेल पद ओगटेर बसेका थिए र अहिलेकाहरुले पनि त्यस्तै नियत राखच्छन भने नेपालबाट अहिलेको राजनीति पार्टीहरुको राजनीति एकादेसको कथामा नरहला भनेर भन्न सकिदैन ।

मिति: २०७७/१०/१८ गते प्रदेश दैनिकमा प्रकाशित

 

धेरै नउम्ल कमरेडहरु पोखिएर खेर जाला

धेरै उम्ल्यो भने पोखिन्छ भने उखान नेपाली जनजिब्रोमा झुण्डिएको छ । यो उखानलाई पटक पटक सत्ताको स्वाद चाखेको नेपालको बुढो पार्टी नेपाली कांग्रेसले चरितार्थ पारेर देखाई पनि दिएको छ ।

देस र जनताको लागी क्रान्ति गरेका हौ भने । सोझो र सिधा जनताले हो भन्दै सहि थापेर पटक पटक समर्थन र सहयोग नगरेको भए कांग्रेसीहरुले पटक पटक सत्ता र भत्ताको स्वाद चाख्न पाउदैन थिए । सत्तामा पुगेपछि सोझा र सिधा जनतालाई भन्दा आफ्ना र नजिकका आसेपासेलाई मात्र अँगालो हाल्दा नेपाली कांग्रेसलाई नेपाली जनताले आज आएर थांग्नामा सुताई दिन बाध्य पार्देको छ र त्यसो हुनुमा अरु कोहि नभएर नेपाली कांग्रेस पार्टी हाक्नेहरुनै सतप्रतिसत जिम्मेवार छन ।

कांग्रेस पार्टीको आजको हबिगत देखेर खिसिटिउरी गर्दै अहिलेको सत्तासिन पार्टीका मुखियाहरु काखी बजाउदै छन । टुंडिखेलमा भाषण गर्ने हैसियतको नेपाली कांग्रेस पार्टी आज आएर माईतिघर मण्डलामा सिमित भएको छ भनेर घिरम्ले नाक पार्न थालेका छन । अहिलेका बहुमतका कम्युनिस्ट पार्टी पनि क्रान्ति र संघर्ष गरेर आएका हुन । उम्लियो भने पोखिन्छ । कांग्रेस पार्टीको जस्तै हबिगत हाम्रो पार्टीको पनि हुन सक्छ भन्ने सोच भएको भए यस्ता घटिया कुरा पक्कै पनि गर्दैन थिए होलान ।

कार्टुन साभार: गुगल सर्च

जसले राम्रो काम गर्छ भोट त्यसैलाई दिने हो तर पंचायतको बर्खास्ती पछि आजको दिन सम्म आईपुग्दा कुनै पनि पार्टीले देस र जनताको लागी राम्रो काम गरेर देखाएका छैनन । जुन दिन नेपालका जनताले देस र अहिलेको राजनीतिक पार्टीहरु लाई राम्रो संग बुझ्छन त्यो दिन अहिलेको सत्तासिन पार्टीहरुको हबिगत पनि नेपाली कांग्रेस पार्टीको जस्तै हुनेछ । यसमा कुनै दुईमत छैन ।

मिठो र गुलियो भाषणले जनतालाई केहि दिन भ्रममा पार्न र राख्न सकिन्छ तर संधै त्यसो गर्न सकिन्न । अहिलेको ओली सरकारले भाषण ठोक्ने भन्दा अरु कुनै गतिलो काम गरेर देखाएका छैनन । यस्तै प्रकारले यो सरकार चल्दै गयो भने आर्को पटकको चुनावमा नेपाली कांग्रेसले भोगेको हबिगत पक्कै पनि ओली सरकारको हुनेछ यसमा कुनै दुईमत छैन ।

जनताहरु भनेका आसे हुन । चुनावमा केहि पाईन्छ भन्ने आसले भोट दिएका हुन । जनताको आसा भनेको बिकास र शुसासन हो तर जनताको आशालाई निरासामा पारियो भने ‘काला गए गोरा आउछन ’ भनेर सोच्न बाध्य हुनु पर्छ । हाम्रो देस गरिब थिएन र अझै पनि छैन । हामीहरुलाई दरिद्रको कोटिमा उभ्याई दिने अरु कोहि नभएर हाम्रा महान नेताहरु हुन । देस लाई बिदेसिको पाउमा बन्धकी चढाएर नेता र तिनका केहि थान आसेपासेले विलासी गाडी र घोडा चढ्दैमा देस शक्तिसाली र सम्पन्न छ भनेर कसरि भन्न सक्छन ?

जनताको जीवनस्तरलाई माथि उठाउने हो भने बिपक्षीलाई पनि मनाएर काँधमा काँध मिलाएर अगाडी बढ्नु पर्नेमा एकले आर्कालाई खसी बोका खुल्यायेका जसरि खुईल्याउदै छन । अहिले हामि सत्तामा छौ र हामीले जे गरे पनि हुन्छ भन्ने मानसिकता बोकेर अगाडी बढ्यो भने आर्को पटक नेपाली जनताले ‘मिलेर बस्न नसक्ने तिमि कम्निस्टहरु पनि उही ड्यांगको मुला रैछौ त्यसैले  अब काँध थाप्न सकिन्न’ भन्दै जसरि अहिलेको नेपाली कांग्रेस पार्टीको हविगत बनाई दियो भने अहिले आफैले यत्तिखेर भनेको ‘बिचरा नेपाली कांग्रेस पार्टी माईतिघर मण्डलामा भाषण गर्ने हैसियतमा पुगेछ’ भन्ने स्थितिमा त्यो समयमा नपुग्ला भनेर भन्न पनि सकिदैन त्यसैले उखानटुक्का हालेर आफ्नालाई गालि गर्नु भन्दा देस बिकासको सत्रु ‘भ्रस्टाचार र भ्रस्टाचारी लाई बढार्न कम्बर कसेर लाग्नु पर्छ’ भन्ने सुझाब र सल्लाह मात्र हो ।

 

खाँटी प्रश्न किन नगर्ने ?

 -जनकमान डङ्गोल

पार्टी एकीकरण भए पछी समाजबादी पार्टीका नेता तथा पूर्व प्रधानमन्त्री डा.बाबुराम भटराईहरु देश दौडाहामा छन । भटराईहरुको टोलि जुनजुन स्थानमा जान्छन त्याहाँ भिड एकत्रित भएकै हुन्छन ।

समाजबादी पार्टी जस्तै कांग्रेस पार्टीका नेताहरु पनि देश दौडाहामा छन । पार्टीको आउँदो महाधिबेसनले गर्दा देश दौडाहामा निस्किनु कांग्रेसी नेताहरुको बाध्यता पनि हो । नेताहरु जुन जुन स्थानमा पुग्छन त्याहाँ भिडभाड नहुने कुरै भएन ।

समाजबादी र कांग्रेस जस्तै रा.प्र.पा पनि जिल्ला जिल्लामा संगठन गर्न व्यस्त छन । पार्टी एकिकरण भए पछी देशमा ठुलो पार्टी बनेर देखाउने सपना पालेका रा.प्र.पा का नेताहरु यतिखेर युद्धस्तरमा लागेको कारणले गर्दा नेताहारु पुग्ने स्थानमा भिड बढ्नु स्वभाविकै हो ।

सत्ताधारी पार्टीका नेताहरु पनि जिल्ला भ्रमणमा जाँदा अत्याधिक भिड बढेको देख्न पाईन्छ ।

धेरै लामो समय पछी सार्वजनिक यातायात सुरु भएको छ । सार्वजनिक यातायातमा कोच्चिएर यात्रा गर्नु पर्ने बाध्यता पनि देखिएकै हो ।

छिमेकी रास्ट्र भारतको बिहारमा यतिखेर बिधान सभाको चुनाव सुरु भएको छ । बिहार प्रदेसले नेपालको धेरै सिमावर्ती जिल्लाहरु छोएको छ । बिहार चुनावमा पनि हजारौ हजारको भिड देख्न सकिन्छ ।

यताका हुन या उताका राजनीतिक पार्टीहरुले गरेको जनता देखि कार्यकर्ताको भिडमा कोरोना कहर पक्कै पनि लाग्न सक्छ तर प्रशासनले त्यस्ता गतिविधिमा रोक लगाएको देखिदैन,

तर,

हिन्दुहरुको महान चाड दशैमा मन्दिर प्रबेशमा रोक लगाउनुको कारणमा कोरोना संक्रमण फैलिन्छ भनेर सरकारले जुन आदेस जारि गरेको छ त्यो हिन्दु धर्म माथि सिधा प्रहार गरेको हो भनेर बुझ्ने कि नबुझ्ने ? यदि भिडको कारणले कोरोना संक्रमण फैलिन्छ भने राजनीतिक पार्टीहरुले गरेको कार्यक्रममा कोरोना किन फैलिदैन भनेर खाँटी प्रश्न किन नगर्ने ?

पार्टी एकीकरण भएको रहेनछ ।

नेपालमा डेमोक्रेसी भनिने प्रजातन्त्र हाम्ले स्थापना गरेको हौँ भन्ने कांग्रेसीहरु अहिले सम्म एक हुन सकेका छैनन । जन्मदाताहरु बिते पछी छत्तीसे र चौहत्तरेमा विभाजन भएको कांग्रेसमा अहिले पनि तिन गुट कायमै छ ।

 

चौहत्तरे देउवा, छत्तीसे पौडेल संगै आर्को अर्थ लाग्ने सिटौला गुट जन्मेको छ । गगन थापा सिटौलाका दाहिने हात बनेर उदायका छन ।

कांग्रेस झन्डै चारबर्ष कानमा तेल हालेर बस्यो । देउवा पार्टी बिस्तार गर्न खोज्ने पौडेल र सिटौला तगारो हाल्ने । जुन कार्य अहिले पनि यथावत रुपमा नै चलि रहेको छ ।

 

नेपालमा गणतन्त्र हाम्ले स्थापना गरेका हौ । हाम्ले जनयुद्ध नलडेको भए नेपालमा गणतन्त्र आउदैन थियो भन्ने फटाहा कुरा गर्ने माओबादी र सामन्ती भन्दै ब्यक्ति हत्या गरेर उदाएका झापाली कम्युनिस्ट निकै ठुलो तामझामको साथ एकीकरण भयो । एकीकरण पछी भागबण्डाको कुरो उठ्दैन तर अहिले पनि नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी नाम फेरेको एकिकृत पार्टीमा साठी र चालिसको भागबण्डा कायमै छ । त्यसैको कारणले गर्दा दुईटा अध्यक्ष भएको पार्टीमा समय समयमा ठुला ठुला समस्याहरु जन्मिने गरेको छ । मन्त्रीमंडल हालसम्म बिस्तार हुन नसक्नु त्यसैको परिणाम हो ।

पार्टी भनेको घर हो भने कार्यकर्ता भनेको सन्तान हो ।  घरमा मुली एक जना हुन्छन ।  मुलीको आदेस र खटनपटनमा चल्न सकेन भने त्यो घर स्वाहा हुन्छ ।  

२००७ साल पछी नेपालमा आएर जो जस्ले राजनीतिको खेति गरे तिनका घरको मुली स्वदेसी नभएर बिदेसी हुन । सन्तान स्वदेसी अनि मुली बिदेसी भए पछी देसमा बिकाश र शान्ति हुँदैन ।  देखिएको र बुझिएको खाँट्टी कुरा यिनै हुन ।

नेपाली कांग्रेसको वास्तविकता

 तस्विर आफै बोलेको छ !

राजेन्द्र सिम्खडा अर्थात पंक्तिकारको सम्धी नाता पर्ने  ।

केहि बेर अगाडी हु.प्र.चौर अगाडीको पसलमा भेट भो ।

मैले सम्धी ज्यू  नमस्कार ।

ठट्टा गर्दै भने आज खाना अगाडी हो ?

नमस्कार सम्धी ।

हैन सम्धी अब १ महिना लक डाउन भो भने त्यो स्थिति नआउला भन्न सकिन्न ।

 

झन्डै २० बर्ष सर्खारी जागिर खाईयो । पेन्सन छ ! पेन्सन हात्तिको मुखमा जिरा जस्तै हो । १० बर्ष मलेसिया बसियो । अहिले पनि म निजि कम्पनीमा जागिरे छु ।जीवन निर्वाह गर्न जसो तसो चलेको छ ।

कोरोना माता हो कि पिता अहिले सम्म कसैले भन्न सकेनन । तिनैको कृपाले गर्दा अहिले धेरैको पेट पटुकी कस्न बाध्य छन ।

आज बाट हेटौडाको हु.प्र.चौरमा पनि निशुल्क भोजन चल्यो । पहिला पहिला व्यापारीहरुले कमाएको सम्पतिबाट केहि अंश दान पुण्यमा खर्च गर्थे । बेपारिहरु नै अहिले बिर्बलको उखान हासम कि रोऊ भएका छन । बेपार नै नभए पछी 'पुंजी न सुजि किन उचाल्नु जिमु' ।

अझै केहि महिना यस्तै भो भने हाम्रो पनि जागिर पिलित्त हुन्छ ।सर्खार बिचरालाई पुगेको छैन । अनि यस्तै मनकारी संस्थाले दाल भात कहिले देला भनेर भन्नुको बाहेक अर्को बिकल्प छैन ।

निर्माण सम्पन्न भयो जस्तो छ

नुवाकोट जिल्लामा रहेको एतिहासिक भैरबी मन्दिर २०७२ को भूकम्पले पूर्ण क्षति भएकोमा पुरानै स्वरूपमा तयार गरिएको छ !

नकच्चरो

हाम्रो देशमा लाज सरम घिन सबै पचाउन सक्ने पुरुष भए नकच्चरो अनि महिला भए नकच्चरी भनेर सम्बोधन गर्ने चलन छ ।

जुलाई 28, 2006 मा भारतीय निर्देशक बिशाल भारद्वाजले ‘ओमकारा’ नामको सिनेमा बनाए । उक्त सिनेमामा पर्याप्त मात्रामा पचाउन नसकिने अश्लिल गालिहरु राखिएको थियो । निर्देशकले एकजना चर्चित नायकलाई सिनेमामा खेल्न प्रस्ताब गरे  । 

 

नायकले कथा पढे । चलचित्रमा अत्याधिक मात्रामा अश्लिल गालि राखेर बनाईएको सम्बाद देखे । ति चर्चित निर्माताले यो गालि शब्द हटाउने हो भने म सिनेमा खेल्न तयार छु भने तर निर्माताले मैले गालीको लागि भनेर नै करोडौ करोड खर्चेर सिनेमा बनाउन लागेको भने म कसरि गालि हटाउन सक्छु ? तपाईले नखेले आर्कोले खेल्छन भनेर जवाफ दिए ।

नेपालको राजनीति अनि राजनीतिमा लाग्ने राजनेता र तिनीहरुको ईसारामा मर्न र मार्न पछी नहट्ने कार्यकर्ताहरुमा पनि ठ्याक्कै बिशाल भारद्वाजले बनाएको सिनेमा जस्तै  चरित्र देखिन थालेको छ । एक आर्का बिरुद्द तल्लोस्तरमा ओर्लेर अपशब्द प्रयोग गर्नु त सामान्य जस्तै भई सक्यो ।

राजनेता भनेका देसका खम्बा हुन  तर  बुद्धि, बिबेक र चेतनामा धमिरा पसेर खोक्रो भई सकेको खम्बाहरुले नेपालको राजनीतिरुपी घर कतिन्जेल सम्म धान्ला त्यस तर्फ भने नेपाली जनताहरुले अब सोच्ने बेला भई सकेको छ ।

गोहीको आँसु किन झार्ने

४ अप्रिल १९७९ मा पाकिस्तानको प्रधानमन्त्री जुल्फिकार अलि भुट्टोलाई देसको सर्बोच्च अदालतको आदेशानुसार फांसीको संजाय दिईयो । कानून पढेका पेशाले वकालतका साथै राजनीतिमा समेत लागेका भुट्टोलाई फांसीको संजाय दिंदा नेपालमा पंचायती शासन ब्यबस्था लागु थियो ।

 

रास्ट्रियता खतरामा पर्यो भन्दै २०३३ सालमा मेलमिलापको नारा दिएर नेपाल पसेका प्रतिबन्धित नेपाली कांग्रेसका नेताहरुले २०३६ सालमा आफ्ना बिधार्थी संगठनलाई उचालेर भुट्टोलाई फाँसी दिएको बिषयमा राजधानी काठमाण्डौ तताएका थिए । बिरोध गर्न तिनै बिरोधि अर्जुननरसिंह केसी र सूर्यमान गुरुङहरु थिए । पुर्व पन्चको खोल ओढेर २०३३ सालमा बि.पी लाई समेत फाँसी दिनु पर्छ भनेर राजदरबारमा बिन्तिपत्र समेत हाल्ने ति नेताहरु देशमा ब्यबस्था परिवर्तन भए पछी खाँटी कांग्रेसी नेता बनेर पटक पटक मन्त्रि समेत भै सकेका छन ।

श्रमजीबी जनताको मुक्तिको निम्ति भनेर कांग्रेसले राणा शासन बिरुद्ध ईन्कलाबको नारा घन्कायेकै हो । सत्तामा पुगे पछी के के गरे त्यसको बयान गर्नु नपर्ला । श्रमजीबी जनताको मुक्तिको निम्ति भनेर कम्युनिस्टहरुले पनि नारा घन्कायेकै हुन । सत्तामा पुगेपछि के के गरे अनि गर्दैछन बताउनु नपर्ला ।

जनता भनेको मादल हो । कांग्रेस आएर समाजवादको गीतमा खरी नझारुन्जेल बजाउछ । आफ्नो मतलब पुरा भएसी त्यहि मादललाई ठोकर हानेर हिड्छन । फेरी साम्यवादको गीत गाउनु पर्छ भन्दै कम्युनिस्टहरु आएर खरी भरेर फेरी बजाउन थाल्छन । आफ्नो मतलब पुरा भएसी उही कम्युनिस्ट कांग्रेसी पारा ।

 

टर्किस उत्पीडित तथा श्रमजीवी जनताको मुक्तिका निम्ति आवाज उठाउँदै आएकी ४२ वर्षिया कानुन व्यवसायी तथा मानव अधिकारकर्मी इब्रु तिम्तिकको २३८ दिनको भोक हड्तालबाट निधन भएको छ ।  बिदेसी मर्नु पर्छ नेपालमा रुवाबासी सुरु हुन्छ तर आफ्नै देशमा राणाको पाला देखि कथित जनयुद्धको समय सम्ममा के कति मरे भन्ने बिषयमा बिदेशमा आँसु खसाल्ने कोहि थियो ?

त्यसैले आफ्ना मर्दा वास्ता छैन भने बिदेसी मर्दा सामाजिक संजाल देखि पत्र पत्रिकामा गोहीको आँसु किन झार्ने ?

 

                

 

अभिभावकले लिनुस, स्कुलले ले भन्न सक्दैन

कोरोनाको कारणले गर्दा चैत्र ११ गते देखि देश अघोषितरुपमा कोमामा पुगेको छ । देशनै बन्द भए पछी स्कुल खुल्ने कुरै भएन ।

चैत्र मसान्त सम्ममा सम्पूर्णरुपमा शुल्क उठी हाल्छ भनेर ढुक्क  भएका स्कुल संचालकहरुले चैत्र ११ गते आउछ भनेर पत्तै पाएनन । पाएका भए हाम्रै भुरा भुरिका अभिभावकहरु हुन । शुल्क तिरिहाल्नु हुन्छ भन्ने बिस्वासमा किन पर्थे ।

 

जब लक डाउन लम्बिदै गयो अभिभावकहरुले आफ्ना बालबच्चाको फिस तिर्नु कि पेटको जोहो गर्ने भन्ने सोचाईमा परे । फिस तिर्दै गरौला पहिला बाच्ने उपाय गरौ भने पट्टि लागे ।

चैत्र ११ देखि आजको दिन सम्म स्कुल खुलेको छैन । पुंजी बचाएकोहरुले गुरु गुरुआमा देखि कर्मचारीहरुको तलब भत्ता भुक्तानी पनि गरे होलान तर भदौ देखि दिन सक्दैनौ भनेर बिज्ञप्ति निकाल्न बाध्य पनि बनाए ।

चैत्र भन्दा अगाडीकै शुल्क नतिर्ने अभिभावकहरु पनि टन्न होलान । अबको समयमा चाहेर पनि यो समयमा स्कुलले रकम माग गर्न सक्दैनन भने अभिभावकले पनि दिन सक्दैनन । सबैलाई आर्थिक समस्याले गांजेकै छ ।

बिचको केहि समयमा लकडाउन खुकुलो गरेको पनि देखियो त्यो भनेको बाठो सर्खारले कर उठाउन खोलेको रैछ ।

स्कुल हुन कि उधोग कल कारखानाको मालिक सबैको गुनासो छ सर्खारले हामीलाई हेरेन ।

सर्खारले कसरि हेरोस । संघियता सहितको गणतन्त्र लागु भएको छ । हिजो अर्बले पुग्ने ठाउँमा आज खर्ब को बजेट विनियोजित गर्नु परेको छ । सर्खारलाई आफ्नै पाल्न धौ धौ भा को बेलामा निजीलाई किन हेर्थे ।

बिकल्प पनि छ । अब सर्खारले शिक्षक कर्मचारी देखि औधोगिक मजदुरहरुको सामाजिक सुरक्षा कोषमा जम्मा गरेको २०७७ असार मसान्त सम्मको रकम फिर्ता  गरि दिने, बैंकको ब्याज मिन्हा तथा कर छुट दिनेहो भने सर्प पनि मर्छ र लट्ठी पनि भाँच्चिदैन ।

मकवानपुरमा निषेधाज्ञा १५ गते सम्म थपियो

 २०७७ साउन २६ बाट सुरु भएको निषेधाज्ञा भदौ ९ गते सकिँदै थियो । कोरोना संक्रमण घंट्नुको साटो दिनानुदिन बढ्दै गएको देखिएपछि मकवानपुरको हेटौंडा उपमहानगरपालिका र मनहरी गाउँपालिकाको राजमार्ग क्षेत्रमा लगाईएको निषेधाज्ञा भदौ १५ गतेसम्मको लागी थप गरिएको छ ।

यसअघि हेटौंडा उपमहानगरपालिका पुरै र मनहरी गाउँपालिकाको राजमार्ग क्षेत्रमा संक्रमणको जोखिम मुल्यांकन गर्दै निषेधाज्ञा थप गरिएको मकवानपुरका प्रमुख जिल्ला अधिकारी दीपकराज नेपालद्वारा हस्ताक्षरित बिज्ञप्तिमा उल्लेख छ ।

 

त्यस्तै संक्रमण दर तिब्ररुपमा बढ्दै गएपछि मनहरी गाउँपालिका र थाहा नगरपालिकासहितका स्थानीय तहले पनि निषेधाज्ञा लगाएका छन् ।

पूर्व स.ई दुधराज थापा अब यो संसारमा रहेनन ।

बिगत बर्षको जेष्ठमा सवारी दुर्घटनामा परि घाईते भई उपचार हुँदै आएको नेपाल पूर्व प्रहरी संगठन जिल्ला कार्य समिति मकवानपुरका अध्यक्ष तथा पूर्व प्रहरी नायब निरीक्षक दुधराज थापाको मिति २०७७/०५/०७ गते सांझ ८ बजेको समयमा निधन भयो ।

प्रहरी संगठनको परम्परा अनुसार मिति २०७७/०५/०८ गते राप्ती खोला स्थित घाटमा दाह संस्कार हुनु भन्दा अगाडि जिल्ला प्रहरी कार्यालय मकवानपुर बाट प्र.ना.नि को कमाण्डमा आएको एक टुकड़ी सम्मान गारदले मृतकमा प्रहरी झण्डा ओढाई शोक सलामी अर्पण गरियो ।

दाह संस्कार कार्यमा पूर्व प्रहरी संगठन जिल्ला कार्य समिति मकवानपुरका का.बा अध्यक्ष सूर्य बहादुर श्रेष्ठले फूलमाला चढ़ाई अन्तिम श्रद्धांजलि अर्पण गर्नु भएको थियो । 

 अन्तिम श्रद्धाञ्जली कार्यमा नेपाल पुर्व प्रहरी संगठन केन्द्र, बागमती प्रदेस, कार्य समिति मकवानपुरका पदाधिकारी, पूर्व प्रहरी संगठनका सदस्य तथा पूर्व प्रहरीहरु समेतको उपस्थित रहेको थियो ।

स्व.थापा प्रति हार्दिक श्रद्धाञ्जली ब्यक्त गर्दै शोक सन्तप्त परिवारमा गहिरो दुख: ब्यक्त गर्दै पंक्तिकार हार्दिक समवेदना प्रकट गर्दछ !

तस्विर तथा VDO: जनकमान डंगोल ।