 |
| तस्विर साभार: गुगल सर्च |
दक्षिण पुर्बी एसियाको धेरै देसहरुमा आप्रबासी चिनियाँ समुदायको बाक्लै उपस्थिति छ भने सिंगापुरमा रास्ट्रपति देखि प्रधानमन्त्री सम्म चिनिया समुदायको नागरिक छन । त्यस्तै मलेसियामा पनि मुख्य मन्त्रि देखि मन्त्रि सम्ममा चिनियाँ मुलका नागरिकहरु पुग्न सफल भै सकेका छन । पंक्तिकार सन २००४ डिसेम्बर देखि हालसम्म मलेसियामा रोजगारमा कार्यरत छ । चिनियाँमुलका नागरिकहरु नै मलेसियाको उधोग व्यापारमा अग्रपंक्तिमा रहेको यो देसका चिनियाँ व्यापारी संग पंक्तिकारले घुलमिल गरेर बसेको सन २००८ मार्च देखि हो ।
चिनियाँहरु ताओ धर्मालम्बी हुन । ताओ सम्प्रदायको पुजा बिधि बिधान नेवारी हिन्दु संस्कृति संग मेल खान खोज्छ । भन्नलाई ताओ धर्म पनि बुद्धकै एक अवतार हो भन्छन तर पुजाआजाको दौरानमा बुद्धलाई फलफुल प्रसादी अर्पण गर्दा सुद्ध साकाहारी खानेकुरा मात्र अर्पित गरिन्छ भने ताओ धर्म मान्नेले नेवारहरुले जस्तै गरि मांसाहारी बस्तु समेत अर्पित गर्छन । पंतिकारले आज सम्म चिनियाँहरुले 'खादा' चढाएको देखेको छैन भने नचढाये पछी पहिरिने कुरानै भएन ।
मेरो बाल्यकाल देखिको अति परम मित्र बीरमान घलान जातिले तामांग समुदायको हुनुहुन्छ । हामि जस्तै सानैमा उहाँको पिताज्यु पनि नुवाकोटबाट हेटौडामा बसाई सरि आउनु भएको हो । मित्रले बर्षको एक पटक घरमा स्वस्ति सान्ति गराउनु हुन्छ । फरक के छ भने हामि हिन्दुले ब्राम्हण पण्डित बोलाएर स्वती सान्तिको लागि रुद्री पाठ पुजा गराउछौ भने मेरो मित्रले लामा गुरु बोलाएर स्वस्ति सान्ति गराउनु हुन्छ । हिन्दु पण्डितले बेद पुराण पढ्छन भने लामाले पनि लामाको बेद (पोस्तक) पढ्छन । देउतामा अर्पित गरिने फलफुल, मेवा मिस्टान्न देखि पन्चामृत सम्म एकै देखिएता पनि फरक चैँ के छ भने तामांग समुदायमा पुजा आजामा देवता देखि गुरु र गुरुका अनुयायीहरु सम्म लाई 'खादा' अर्पित गर्ने चलन छ ।
सोहि पुजाको समयमा मैले लामा गुरुलाई 'खादा' को बिषयमा सोधेको थिए र लामा गुरुले 'खादा' भनेको देवतालाई अर्पित गरिने फुल प्रसादी जस्तै हो भनेर जवाफ दिनु भएको थियो । हिन्दुहरुले पनि कुलायन पुजा गर्ने बेलामा चढाएको ध्वजा (जुन सेतो र रातो रंगको मार्किन कपडाको हुन्छ) लाई पुजा समाप्ति पछी गलामा पहिरिन्छन । जसरि हिन्दुले फुलाको माला देखि ध्वजा लगाउछन हो त्यस्तै गरि लामा गुरु र उनका अनुयायीहरुले खादा लगाउने चलन छ ।
 |
| तस्विर साभार: http://www.sherpaworld.com बाट |
२०४६ साल पछी हाम्रा सबै पार्टीका नेताहरुले भारतीय नेताहरुको सिको गर्दै उतैका नेताहरुले जस्तो लगाउने पोसाक देखि गलबन्दी जस्तै देखिने कपडामा पार्टीको चिन्ह अंकित गराएर लगाउने गरेका छन । हाम्रा राजनीतिक पार्टीका नेताहरु भारतीय नेताको जस्तै पोसाकमा सजिएर जिल्ला भ्रमणमा जाँदा पार्टीका कार्यकर्ताहरुले फूलमालाको सट्टा ४/५ हाते सेता कोरा कपडा जस्ता देखिने कपडाहरु घांटीमा लगाई दिने गर्न थालेका छन ।
राजनीतिक पार्टीका कार्यक्रमहरु मात्र नभएर साहित्यिक देखि बिवाह सम्मको कार्यक्रममा यस्ता सेता कोरा कपडा जस्ता देखिने चार पाँच हाते कपडा घांटीमा बाध्ने यो कुन चलन हो ? खादा भनेको चौडाईमा अन्दाजी चार पाँच अम्बल र लम्बाइमा अन्दाजी डेढ दुई हात सम्मको हुन्छ । मैले देखेको सक्कली खादा चैँ त्यो हो र बिदेसी पाहुनाहरु आउँदा समेत हाम्रा सेर्पा देखि गुरुङ, तामांग समुदायका ब्यक्तिहरुले यस्ता खादा पहिर्याई दिने गर्थे भने मजेत्रो जस्तो देखिने त्यो कोरा कपडा के सक्कली खादानै हो त ?
धार्मिक तथा अन्य सभा समारोहहरुमा फुलमालाले स्वागत गर्ने चलन छ तर सदियौ देखिको यस्ता चलनहरुलाई बिस्थापित गर्दै हावा र हचुवाको तालमा 'खादा' संस्कृति भित्र्याउनु ठिक कि बेठिक । कम्युनिस्टहरुले धर्म मान्दैन भन्छन अनि धर्म नमानेसी संस्कृति देखि पर्वहरु समेत मान्ने त कुरै भएन तर कम्युनिस्टमा पनि धर्म र संस्कृति मान्नु हुन्न भनेर अडिग निर्णय लिने माओबादी नेता देखि कार्यकर्ताहरु समेतको गलामा सेता राता खादा हिजो आज टन्न देखिन्छ भने नेपालको कम्युनिस्टहरु सक्कली कम्युनिस्टनै हुन त ?
कमरेड माओ त चाईनाका हुन । हाम्रा नेपाले कम्युनिस्ट नेताहरुले कामरेड माओको घाटीमा खादा झुन्डेको देखेका छन ? उबेला देखि अहिले को रास्ट्रपति सी जिन पेंगहरुले समेत चिनमा खादाको माला लाएर हिडेको कसैले देखेका छन ? छैन भने पशुपति देखि बुद्धको देसमा यो बिकृति र विसंगतिहरु किन अंगालीदैछ ?
..
खादा सम्बन्धि जानकारीको लागी यो लिंक थिच्नु होला
'बि.स.२०७१ साल पौष २२ गते मंगलबार प्रदेस दैनिक हेटौडामा प्रकाशित'
