दृश्य: १
मलेसियाको राजधानीको मुख्य हवाई अड्डाको भित्र अध्यागमनमा हामीहरु १८
जनाको डफ्फा पुग्नु र ईन्डोनेसियाको हुल आई पुग्नु एकै साथ पर्यो ! लस्करै
अध्यागमनको जाँचपास काउन्टर ! हामीलाई लिन कम्पनिबाट प्रतिनिधि आई पुगेका थिएनन
भने अरु देसबाट आउने कामदारहरुको पनि स्थिति त्यहि नै थियो !
दृश्य: २
बिस्कुटको जस्तै चारपाटे मुख नथुनिएको कार्टुन त्यो भित्र काउब्वाई
जिनको पाईन्ट १ थान, १ थान टिसर्ट, सेतो रंगको स्त्रीले छातीमा लाउने चेस्मा,
कट्टु आदि छेउमै राखेर टुक्रुक्क बसेका इण्डोनेसियन भर्खरका देखि अर्ध बैंसका युवतीहरु
र ति सबै मै जस्तरी ठुला तथा रंगिन सपना देख्दै पसिना बेच्न आएका हुन भन्ने मेरो
बुझाइ किनभने त्यो बेला म मलेसियाको भाषा बुझ्दिन थिए !
दृश्य: ३
कम्पनि बाट प्रतिनिधिहरु हामीलाई पनि र तिनीहरुलाई अनि अध्यागमन बाट
छुटाउन आईपगेको जनाउ पाइयो ! बिदेसी कामदारहरु आफु खुसि अध्यागमन पास गर्ने चलन
रैनछ ! अध्यागमनको प्रक्रिया सकेर लागियो हामीहरु आफ्नो गन्तब्य तिर तिनीहरु
उनीहरुको गन्तब्य तिर त्यस पछी आज सम्म ति अनुहार देखिएको छैन !
दृश्य: ४
पाले अर्थात सेक्युरिटी गार्डको जागिर कहिले पनि एकै स्थानमा हुन्न !
यो कम्पनि बाट आर्को कम्पनि यस्तै गरि सुरक्षाको काम गर्नु पर्ने तर मेरो हकमा
त्यो भएन मेरो एकै स्थानमा रात्रि सेवा दिनु पर्ने भयो जुन आजको मिति सम्म कायमै छ
तर फरक के भने तिन बर्ष पहिला सुरुको सेक्युरिटी गार्ड सप्लाई गर्नेको मातहतमा
बसेर काम गरियो भने त्यस पस्चात आफ्नै जिम्मा जमानीमा आएर काम गरियो !
दृश्य: ५
सुरुको कम्पनि अर्थात सन २००५ देखि २००७ सम्म रात्रि एकै स्थानमा
डिउटी गरिएता पनि दिउसो ओभर टाईम गर्न गईन्थ्यो ! म प्राय औधोगिक क्षेत्रको
एरियामा पर्थे ! नगर पालिकाको जस्तो गरि ढाट तान्ने खोल्ने र औधोगिक क्षेत्र भित्र
आउने सवारी चेक जांच देखि दर्ता सम्म गर्नु पर्ने ! म अलि फराकिलो मिजासको भएकोले
गर्दा मेरो वरी परि नेपाली देखि बंगालीहरु खुब झुम्मिन आउथे ! म चुट्किला सुनाएर
हल्का फुल्का मनोरंजन गरि दिन्थे यी सबै प्राय आईतवार हुन्थ्यो किनभने यता आइतबार
छुट्टी हुन्थ्यो !
दृश्य: ६
सेतो लेडिज टिसर्ट लाकी अन्दाजी ३५ काटेकी मोटी मोटी पछाडी झोला
भिरेकी हेर्दा झ्वाट्ट तामांगनि जस्तै देखिने २ जना आईमाई मेरो छेउमा आई ! एउटीले बोलि
अप्ठ्यारो पारेर 'नोमस्ते दाई' भनि ! बोलि नेपाली हैन तर नेपाली बोलेको देख्दा म
छक्क परे तर मैले सोध्न नपाउदै उसैले भनि म इण्डोनेसियन हो तर मेरो लोग्ने चैँ
नेपाली ! नाम भिम बादुर तामांग घर भोजपुर !
अनि मैले सोधे खै त लोग्ने ?
जवाफ दिईन उ त नेपाल गयो ! अब आउदैन भनेर अन्वार अमिलो पारेर खिसिक्क
हास्दै भनि जान्छु है दाई नोमस्ते ! मैले हस भने तर जिल्ल परेर हेर्नु भन्दा अरु
के नै थियो र !
दृश्य: ७
एक दिन डिउटी बदल्न ढिला आयो ! झमक्क साँझ पर्दै थियो ! मैले डिउटी
लिएको अगाडी झाडी जस्तै ठाउँ थियो ! टन्नै नेपाली तथा बंगालीहरु जोडी भएर गफ गर्दै
थिए ! सुँक्क सुँक्क बाट रुवाबासिको आवाज आयो ! अगाडी बाटो हिड्दै गरेको एक जना
पुर्ब तिरको भाईलाई सोधे के भाको हो भनेर ! ति भाईले हास्दै जवाफ दिए यस्तै हो दाई
यता ! भोलि फिनिस जान लागेका हुल हो त्यहि भएर रुवाबासी मच्चेको तर यो सबै नक्कली
हो ! हाम्रा नेपाली र बंगाली गयेसी आर्को खोज्छन ! पैसा हो दाई सबै !
दृश्य: ८
सायांग साया हारी जाडी सुडा साम्पाई (प्रिय मेरो जन्म दिन आई पुग्यो)
केटिले लाडे पल्टिदै भन्छे ! यस्तो जन्म दिन उसको बर्षको ३/४ चोटि आउछ रे !
जन्मदिनको माग औठी देखि सिक्री सम्म हुन्छ भन्थे !
नेपाल बाट आको २/३ महिना सम्म मात्र हो नेपाली गाई जस्तो सिधा ! ३
देखि चार महिनामा सयकडा पाँच काढेर आको ऋण तिर्छन ! त्यस अछी त्यो बिचमा भाषामा
पारङ्गत ! काम गर्ने फ्याक्ट्रीमा कुममा कुम जोडेर बस्ने हो भन्छन !
हाम्रो गाउँको १ जना भाई मलेस्या आको धेरै बर्ष सम्म फर्केनछ ! म
छुट्टी गाको बेलामा बुढी आमै मलाई भेटन आई सायद छोरा संगै हो कि भन्ने आसले ! सबै
कुरा बुझे पछी मैले भने आमै एउटा सजिलो उपाय सिकाई दिन्छु है ! आमैले भन्नुभो हस
बाबु ! मैले भने तपाईको ब्वारीलाई फुन गर्न लाउनु र भन्नु 'आमाको मुख हेर्ने भए तुरुन्त
आउनु अर्जेन्ट' ! छोरा आयेसी छोराको पासपोट आगामा हाल्दिनुस त्यो भन्दा आर्को उपाय
छैन !
बुढीमाउले त्यस्तै गर्नु भएछ ! छोरो आई पुग्यो अहिले गाउँमै छ तर
पासपोट आमैले जलाई दिईन ! फेरी फर्केर जाने हिम्मत गरेन र मैले माथि उल्लेख गरे
झैँ उ पनि आर्को भिम बादुर भो !
नेपाली मात्र हैन बंगाली सम्मका कामदारहरु इण्डोनेसिया, फिलिपिन्स,
भियतनामी, कम्बोडिया अनि यतैको स्थानीय मले, चाइनिज र दक्षिण भारतीय केटि देखि
आईमाईहरु संग लागेर आफ्नो महिनाभरिको कमाई स्वाहा गर्ने असंख्य छन !
कोहि कसैको मान मर्दन गर्न भनेर यो लेख लेखिएको हैन तर हिजो जे सोचेर
मुग्लान पसिएको हो त्यो एकफेर सोच्ने हो भने दुख: गरेर कमाएको पुंजी नेपाल
भित्रिन्थ्यो र आफ्नो परिवार देखि देसको अर्थतन्त्र सम्ममा टेवा पुग्लाकि भन्न मात्र
खोजिएको हो !
यता मलेसिया आउदै हुनुहुन्छ भने चार कुराको ख्याल गर्नु भो भने राम्रो
हुनेछ त्यो हो केटि, रक्सि, टोटो भन्ने चिट्ठा जस्तै जुवा र चुरोट !
..
जनक मान डंगोल।janakdangol@gmail.com